Waarom géén ondernemingsraad?
Veel directeuren en ondernemers willen liever géén ondernemingsraad. Daarvoor worden verschillende redenen aangevoerd:
- Werknemers hebben geen verstand van het leiden van een bedrijf! Dat kan inderdaad zo zijn. De medewerkers ondervinden echter wel de consequenties als het bedrijf slecht geleid wordt, bijvoorbeeld wanneer er gereorganiseerd wordt en er zelfs ontslagen vallen. De ondernemingsraad hoeft het bedrijf ook niet te leiden, maar slechts de leiding te adviseren. Medewerkers hebben een andere kijk op het functioneren van de onderneming dan de leiding. Deze kijk kan bij de besluitvorming nuttige inzichten opleveren. De bestuurder kan de OR helpen nuttig voor het bedrijf te zijn, door goede adviesvragen te stellen. Te vaak wordt een OR geconfronteerd met een kant en klaar besluit, waarop een advies eigenlijk niet op prijs wordt gesteld. Dit is verspilling van tijd en energie.
- Het kost alleen maar tijd en daarmee geld! Het is inderdaad zo dat een ondernemingsraad geld kost en de belangrijkste kostenpost is de tijd die de OR-leden besteden. De OR moet zichzelf dan ook goed rekenschap geven van zijn meerwaarde voor het goed functioneren van de organisatie. Zo houdt hij bestaansrecht. De OR moet zich daarvoor in zijn rol als adviseur blijven ontwikkelen. De directie kan de OR de ruimte geven zich te ontwikkelen om die meerwaarde te creëren en door daadwerkelijk te luisteren. Geeft de directie deze ruimte niet dan is deze conclusie zelfbevestigend.
- Ik heb mijn medezeggenschap al anders geregeld, mijn deur staat altijd open! Maar niemand stapt over de drempel. Wil er sprake zijn van echte medezeggenschap dan kan dat niet door alleen informele contacten met de medewerkers. Daarvoor kijken de medewerkers te concreet naar hun eigen details en de directie te breed naar de grotere lijn. Vrijblijvendheid is ook geen goede basis voor een goede relatie. Werknemers en directie zijn van elkaar afhankelijk voor het goed functioneren van de onderneming en het is goed om daarover aan de hand van regels structureel overleg te voeren.
- Een OR bemoeit zich met zaken waar ze niets mee te maken heeft! Een OR is ingesteld voor “…. het goed functioneren van de onderneming in al haar doelstellingen… ” (art2, wet op de ondernemingsraden). Wettelijk is er dus bijzonder weinig waar de OR zich niet mee mag bemoeien. Dat is voor een managementteam niet altijd prettig, want die weten wel wat goed is voor het bedrijf. Vaak is dat ook zo, maar zelfs goede besluiten worden beter door ze tegen het licht te houden. Het is wel zaak dat een OR duidelijk kiest waarover hij zijn licht wil laten schijnen. De OR moet voor zichzelf duidelijk maken wat belangrijk genoeg is om er energie in te steken en wat de OR uit het overleg wil halen. Regelmatige afstemming van deze onderwerpen met de directie komt een vruchtbaar overleg ten goede.